نشریات

یادداشت سردبیر

رخدادهای روزمره در هر موضوع فکری، فرهنگی و اجتماعی می‌توانند در بلندمدت روندی را تقویت یا تضعیف کنند و یا حتی روند جدیدی را ساماندهی نمایند. یکی از بسترهای پررخداد در باب مسائل فکری و فرهنگی، حوزه و روحانیت است. نگاهی به خبرگزاری‌ها و رسانه‌های دینی و حوزوی می‌تواند مؤید این مطلب باشد. رسانه‌هایی که امروز در قامت شبکه‌های اجتماعی حجم عظیمی از اطلاعات و اخبار مربوط به حوزه و روحانیت را برای مخاطبان خود تهیه و در تصویرسازی از فضای حوزه در بین مخاطبان درون حوزوی و بیرون حوزوی نقش بسزایی ایفا می‌کنند و برای یک ناظر بیرونی کافی است تا با گذر از کثرت و سطوح اولیه به لایه‌های عمیق‌تر و اثرگذارتر این اخبار دسترسی پیدا کند تا بتواند در هر فصل، تصویری از رخدادها و روندها را ترسیم کند. در شماره پیشِ‌ِروی نشریه پیرامون، تلاش کرده‌ایم تا با توجه به برخی از روندهای موجود، به بررسی و تحلیل رخدادهای منتخب بپردازیم.

دو رخدادِ مربوط به کمک‌های طلاب به سیل‌زدگان و قتل چندین طلبه در بهار سال 98، در راستای روند تغییر جایگاه اجتماعی روحانیت تفسیر و تبیین می‌شوند؛ روندی که طی سال‌های گذشته توسط اساتید و شخصیت‌های مختلف حوزوی بدان اشاره شده و در نظرسنجی‌های مختلف نیز بروز و ظهور داشته است. در رخداد اول با عنوان «واکاوی احیای خدمات و کنش‌های اجتماعی روحانیت»، تلاش شده است تا به ثمرات و لزوم پرداختن به خدمات اجتماعی در راستای کنترل و بازسازی هویت اجتماعی روحانیت اشاره شود. در رخداد دوم تحت عنوان «واکاوی گسترش و تغییر نوع خشونت علیه روحانیت»، سابقه موضوع خشونت علیه روحانیت و همچنین علل روبنایی و زیربنایی آن تحلیل و بررسی شده است.

از دیگر روندهایی که امروزه در درون جامعه حوزوی قابل پیگیری و رصد است، می‌توان از افزایش تنش‌ها و تخاصمات جریان‌های فکری و سیاسی درون حوزوی نام برد که عمدتاً متأثر از مبانی آن‌هاست و به‌صورت متناوب و عمیق رو به افزایش است، جریان‌های مختلفی که هریک با توجه به دغدغه‌های خود شرایط فکری و فرهنگی و سیاسی کشور را مطالعه و مواضعی را متناسب با هر رخداد اتخاذ می‌کنند. تنش‌های میان این جریان‌ها در برخی از سطوح، عمدتاً فکری و زیربنایی است؛ نظیر تنش‌های دو جریان فلسفی و ضدفلسفی و در برخی از مقاطع به سطوح روبنایی و حتی سیاسی هم کشیده می‌شود. رخداد لغو حضور و سخنرانی مدیر محترم حوزه‌های علمیه در مؤسسه فهیم را می‌توان از همین رهگذر فهم و تبیین کرد، رخدادی که در خصوص آن، چند جریان خاص در فضای مجازی، حجم زیادی از اظهارنظرها و یادداشت‌ها را منتشر نمودند.

روند دیگری که امروزه در سطح کلی جامعه و البته در درون حوزه نیز شاهد آن هستیم، گسترش محافل و جریان‌های انحرافی فکری است. مهم‌ترین مصداق این روند، جذب بخشی از طلاب به یکی از فرقه‌های انحرافی بوده که بازتاب‌هایی در میان دلسوزان حوزه و نظام داشته است. ازآنجاکه نشریه پیرامون یکی از وظایف خود را طرح هشدارها به متولیان و تصمیم‌گیران می‌داند، در این شماره و در راستای تحلیل یکی از رخدادهای مرتبط با روند گسترش جریانات انحرافی، به جریان موسوم به فرقه خراسانی (منصور هاشمی خراسانی) پرداخته و تلاش کرده است تا به تبیین وضعیت عملکرد این جریان در فضای مجازی و حقیقی طی ماه‌های گذشته اشاره نماید.

همچنین در این شماره تلاش نموده‌ایم به‌صورت گذرا و تیتر‌وار به مهم‌ترین خروجی‌های فکری مکتوب در حوزه روحانیت و مهم‌ترین امواج رسانه‌ای مطرح‌شده در بین طلاب و روحانیون در سه‌ماهه اول سال 98 اشاراتی داشته باشیم. از دیگر یادداشت‌های این شماره می‌توان به گزارشی از عملکرد و موانع پیشِ‌روی تحول به‌عنوان راهبرد بنیادین مدیریت حوزه‌های علمیه، تحلیلی در خصوص مقدمات و مؤخرات ملاقات تاریخی طلاب و روحانیون با رهبر معظم انقلاب پس از سال‌ها اشاره داشت.

یادداشت پایانی این شماره نشریه پیرامون، به یکی از خرده روندهایی می‌پردازد که طی سال‌های گذشته اخبار و تحلیل‌های مختلفی در خصوص آن مطرح شده است. این خرده روند، موضوع مهاجرت طلاب و علماء قم به حوزه علمیه نجف است که در فصل بهار در بین رسانه‌ها و دغدغه‌مندان حوزوی با نگرش‌های مختلفی تحلیل شد. این یادداشت تلاش می‌کند با نگاهی فراگیر به فرصت‌ها و تهدیدهای این خرده روند اشاره کند.

درنهایت، باید اذعان کرد که دست‌اندرکاران و پژوهشگران این نشریه همه تلاش خود را برای ارائه یک نشریه (فصل‌نامه) رصدی و تحلیلی برای مسئولان و علاقه‌مندان به کار بسته‌اند تا آنان بتوانند با نگاهی به مطالب این نشریه از اهم روندها و رخدادهایِ فضای حوزه و روحانیت در طی یک فصل آگاه شوند. نشریه پیرامون از راهنمایی‌ها، توصیه‌ها و نکات ارزشمند صاحب‌نظران استقبال می‌کند و از تمامی صاحب‌قلمان در این حوزه، دعوت می‌کند تا با ارسال یادداشت‌های خود به هرچه پربارتر شدن این نشریه کمک کنند.

سردبیر

پست های مرتبط

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

این فیلد را پر کنید
این فیلد را پر کنید
لطفاً یک نشانی ایمیل معتبر بنویسید.
برای ادامه، شما باید با قوانین موافقت کنید

فهرست