این نشست در تاریخ ۲۶ آبان ماه ۱۴۰۰ برگزار شدکه ما حصل کرسی علمی ترویجی در قالب صوت برای علاقه مندان در سایت بارگزاری شده است که در صوت نقدهای حجت الاسلام اقای دکتر بستان بر مقاله جناب اقای حجت الاسلام اقای دکتر شجریان امده است که علاقه مندان میتوانند از صوت جلسه استفاده نمایند.در ذیل خلاصه ای از بیانات اقای دکتر شجریان اورده شده است
خلاصه ای از مقاله:
در تبیین فلسفه حجاب، نباید به ضرورت و اهمیت فضیلت اخلاقی عفاف اکتفا کرد؛ زیرا متناسب با بسیاری از بافت‌های فرهنگی و اجتماعی، برخی مصادیق بی‌حجابی، مصداق بی‌عفتی محسوب نمی‌شوند. آنچه در این مقام برای شخصیت‌های حوزوی بسیار حائز اهمیت است، در وهله نخست توجه به نکته اساسی تمایز میان عفاف اخلاقی و حجاب فقهی و در نظر گرفتن مرزهای چهارگانه میان این دو است:
🔶اولاً: حجاب مفهومی فقهی و تکلیفی شرعی است، اما عفاف مفهومی اخلاقی و فضیلتی روحانی است.
🔶 ثانیاً: حجاب حد خاصی از پوشش است که در تمام جوامع مرزی معین دارد، اما عفاف امری فرهنگی است که تعیۤن بیرونی آن متناسب با تنوع فرهنگی جوامع، گوناگون خواهد شد.
🔶ثالثاً: تشخیص مصادیق بی‌حجابی امری ساده و بسیط است، اما تشخیص مصادیق بی‌عفتی و هرزگی به‌غایت مشکل است و با پیچیدگی و تنوع تعالیم و رسوم اجتماعی، صورت‌ها و اشکال مختلف پیدا می‌کند .
🔶رابعاً: اصل اخلاقی عفاف از منظری برون دینی و با تبیین‌های عقل‌پذیر قابل توجیه است، اما حجاب فقهی در مواردی که لزوماً منطبق با عفاف اخلاقی نیست، مقوله‌ای درون‌دینی و فراعقلی است و با دلایل توجیه عفاف، توجیه نخواهد شد و لازم است در این مقام مسئله تعبد به احکام شرعی دینی مورد اهتمام واقع شود.
🔷در وهله بعد آنچه برای حوزویان بسیار مهم است، مخاطب‌شناسی در حوزه توجیه حجاب است. با حداقل مخاطبانی که در خصوص اصل محدودیت روابط جنسی سؤال دارند، از بیانات اقناعی رایج در باب عفاف می‌توان گفت اما با غالب مخاطبانی که در ضرورت عفاف و کنترل روابط جنسی تردید ندارند و تنها از دلیل لزوم حجاب حداکثری بانوان سؤال می‌کنند و در حقیقت بر این باورند که می‌توان در مسئله حجاب فقهی تخفیف قائل شد و درعین‌حال مرزهای عفاف را حفظ کرد، نمی‌توان به همان پاسخ‌های رایج اصرار کرد.
🔷این اصرار طولانی که سال‌هاست از سوی حوزویان به عموم مخاطبان القا می‌شود، نه‌تنها مخاطبان دسته دوم را اقناع نمی‌کند بلکه آن‌ها را در مسئله حجاب فقهی به واگرائی و ضدیت می‌کشاند و این باور را در ذهن آنان تقویت می‌کند که از منظر حوزویان زن چیزی جز عامل گناه مرد و تحریک جنسی او نیست و حتی تار مویی از او آتش شهوت را در وجود مردبرافروخته می‌کند و مرد نیز چیزی جز شهوت‌رانی مریضدل و افراطی نیست و هرگونه ارتباط بصری او با اندام زن، تحریک جنسی وی را به دنبال دارد.
🔷به‌هر روی به نظر می‌رسد برای اثبات حد حجاب حداکثری در خصوص بانوان، باید از اکتفا به دلایل اقناعی در خصوص اصل عفاف اخلاقی عبور کرد و تنها باید از لزوم تعبد به احکام شرع سخن گفت و الا توفیقی برای توجیه مخاطبان، به‌خصوص مخاطبان دسته دوم حاصل نخواهد شد.
👤ارائه دهنده: حجت الاسلام و المسلمین دکتر مهدی شجریان
✍️ناقد: حجت الاسلام و المسلمین دکتر حسین بستان
مشاهده متن کامل مقاله:
http://m-ph.ir/%db%8c
